M. Bimmel
Hinthamerstraat 7 : De Roode Ster
bouwjaar: ca. 1414 (dendro kap)
verbouwingen: XIXA, 1958, 1984
huidige functie: winkel en magazijnruimte
oorspronkelijke functie: woonhuis
Bossche monumenten
Van laat-middeleeuwse origine
door Ed Hupkens
 In het pand Hinthamerstraat 7 zijn nog elementen aanwezig van de oorspron-kelijk in 1414 gebouwde woning.Foto: Josephine Peren. De 19e-eeuwse lijstgevel heeft een moderne pui, waarachter mogelijk oudere elementen zijn weggewerkt. De vensteropeningen op de eerste en de zolderverdieping zijn voorzien van anderhalfsteens strekse bogen. Op de verdieping bevinden zich drie 19e-eeuwse kozijnen, met kraalprofilering en toognagels. Op de zolderverdieping zijn drie moderne draairamen geplaatst in de originele 19e-eeuwse kozijnen, die met toognagels zijn verzekerd. De voorgevel wordt afgesloten met een moderne kroonlijst. Het voorhuis heeft een laat-middeleeuwse, mogelijke 16e-eeuwse kelder. Oorspronkelijk had deze een tweebeukige opzet van twee in de lengterichting naast elkaar gelegen tongewelven, met een toegang vanaf de straatzijde. Deze tongewelven zijn in 1958 gesloopt en vervangen door een betondek. Boven de begane grond en de eerste verdieping van het voorhuis zijn de samengestelde balklagen mogelijk nog geheel of gedeeltelijk aanwezig. De kapconstructie boven het voorhuis bestaat uit twee eiken dekbalkjukken, waarboven een sporenkap. De moerbalken waarop de jukken oorspronkelijk gesteld waren, zijn verwijderd. Van het achterhuis zijn in 1958 zowel de samengestelde balklagen als de kapconstructie geheel dan wel gedeeltelijk vervangen. Zowel de linkerzijmuur als de rechterzijmuur heeft een laat-middeleeuwse oorsprong. |
‘n Lutske Brabants, zondag 21 juli 2020
Bouwhistorie
'De Roode Ster'
Hinthamerstraat 7
|
In de cijnsboeken wordt het perceel ter breedte van 20 voet (= 5,75 m) aangegeven, hetgeen even breed is als het huidige pand, inclusief de rechter zijmuur. Als cijnsplichtigen staan achtereenvolgens vermeld: Arnold Dircsz, Goyaert Henricxz en Jan Bouwens. Beide laatstgenoemden waren hoedenmaker van | 409 |
|
beroep. In 1553 moet Hendrik Martens als bezitter voor twee schouwen betalen. Jasper de hoedenmaker wordt ook als bezitter vermeld. Hij moet voor drie schouwen en twee fornuizen betalen. Waarschijnlijk bevonden deze stookplaatsen zich in het achterhuis, dat afzonderlijk bereikbaar was vanuit de Annaplaats. Hendrik van Dommelen als (onder)huurder van Jasper werd aangeslagen voor één schouw in de kelder. Deze schouw is thans niet meer aanwezig. Het pand heeft een indeling in een voorhuis en een iets smaller achterhuis. Ter plaatse van de tussenmuur versmalt het perceel zich aan de linkerzijde. Aan de rechterzijde is de zijmuur gemeenschappelijk met het buurpand. Het achterhuis staat tegen de achtermuur van Markt 29. Op deze zijmuur was (in de 16de eeuw?) een natuurstenen goot aangebracht. Deze waterde, in tegenstelling tot wat gebruikelijk was in de stad, naar voren, naar de Hinthamerstraat af. Dit zal zijn geschied met het oog op de geheel bebouwde achtererven in de hoek van het bouwblok. De kelder onder het voorhuis bezat twee naast elkaar gelegen tongewelfde ruimten. De kapconstructie en de brandmuur wijzen op een bouw in de 15de of 16de eeuw. | 410 |
Literatuur
CB 1520 f 39; CB 1573 f 42v; HT 1553; I 1603; M 366.
A. van Drunen, Gemeentelijk monument
Hinthamerstraat 7
BeschrijvingAlgemeen:Het pand Hinthamerstraat 7, oorspronkelijk ‘De Roode Star’ genaamd, is gelegen in een gesloten gevelrij aan de zuidzijde van de Hinthamerstraat, op de voormalige achtererven van de panden Markt 29-31 en Markt 33. Het pand is gelegen binnen de eerste ommuring van de stad en heeft een laat-middeleeuwse oorsprong. Het pand bestaat uit een voor- en een iets breder en ouder achterhuis die van elkaar gescheiden zijn door een brandmuur. Het voorhuis omvat vier niveaus, te weten de kelder, een hoge begane grond, een eerste verdieping en een zolder met borstwering. Met de wijziging van de gevel in een lijstgevel in de eerste helft van de 19de eeuw is het zadeldak aan de voorzijde voorzien van een wolfeinde. Het dak is gedekt met moderne golfpannen. In 1958 en eind 20ste eeuw is het pand inwendig verbouwd.Voorgevel:De 19de-eeuwse lijstgevel (XIXA) is voorzien van een moderne pui (XXd), waarachter mogelijk oudere elementen zijn weggewerkt; net boven de pui bevinden zich twee muurankers. De oorspronkelijk gepleisterde gevel hierboven is tegenwoordig als schoon metselwerk met handvormstenen in staand verband uitgevoerd. De vensteropeningen op de eerste- en de zolderverdieping zijn voorzien van anderhalfsteens strekse bogen.Op de verdieping bevinden zich drie 19de-eeuwse kozijnen, voorzien van kraalprofilering en toognagels. Het van oorsprong schuivende onderraam is thans gewijzigd in draairamen. Op de zolderverdieping zijn drie moderne draairamen (XXd) geplaatst in de originele 19de-eeuwse kozijnen die eveneens met toognagels zijn gezekerd. De gevel wordt afgesloten met een moderne kroonlijst. Linkerzijmuur:Het pand heeft de laat-middeleeuwse linkerzijmuur gemeenschappelijk met het buurpand Hinthamerstraat 9-11.Rechterzijmuur:De rechterzijmuur vormt een laat-middeleeuwse gemeenschappelijke muur met het pand Hinthamerstraat 3-5 en is ouder dan de linkerzijmuur.Het bovenste gedeelte van de muur verbreedt met vier uitkragingen. Achtergevel:De achtergevel wordt gevormd door een gepleisterde lijstgevel met op de verdieping een raam.Interieur:Het voorhuis is voorzien van een laat-middeleeuwse, mogelijk 16de-eeuwse kelder. | 1 |
Oorspronkelijk had deze kelder een tweebeukige opzet van twee in de lengterichting naast elkaar gelegen tongewelven, met een toegang vanaf de straatzijde. Deze tongewelven zijn in 1958 gesloopt en vervangen door een betondek. Boven de begane grond en de eerste verdieping van het voorhuis zijn de samengestelde balklagen mogelijk nog geheel of gedeeltelijk aanwezig. De kapconstructie boven het voorhuis bestaat uit twee eiken dekbalkjukken waarboven een sporenkap. De moerbalken waarop de jukken oorspronkelijk gesteld waren, zijn verwijderd. Van het achterhuis zijn in 1958 waarschijnlijk zowel de samengestelde balklagen als de kapconstructie geheel danwel gedeeltelijk vervangen.Redengevende omschrijvingHet pand Hinthamerstraat 7 heeft monumentwaarde vanwege de markante ligging, vanwege de authenticiteit van de bouwmassa, de aanwezigheid van structuurbepalende kelders, het muurwerk en de balklagen en vanwege de karakteristieke 19de-eeuwse modernisering van de voorgevel. | 2 |
Gemeente 's-HertogenboschMosmans
Hinthamerstraat
J. Hurkens366. "De roode Star". | 38 |
Jan Mosmans, Alph.G.J. Mosmans, Oude namen van huizen en straten te Adresboeken
Hinthamerstraat 7
M 366
Hinthamerstraat A 19 (????)
| 1865 | wed. J. Abbenhuis (winkelierster) - C.H. ten Dam (klerk) - H. ten Dam (deurw. der directe belast.) - A. Krijbolder (winkelier en grofsmid) |
| 1875 | J. Abbenhuis (handelsreiziger) - wed. J. Abbenhuis (winkelierster in kruideniersw.) - A. Krijbolder (mr. smid) - M.L. Wartenberg (poelier) |
Hinthamerstraat A 19 (1880)
| 1881 | J. Abbenhuis (handelsreiziger) - wed. J. Abbenhuis (winkelierster in kruideniersw.) |
| 1908 | Jos. Hurkens (hotel-café-restaurant) |
Hinthamerstraat 7 (1909)
| 1910 | Jos. Hurkens (hotel, café restaur.) |
| 1928 | F.J.Chr. Nefkens |
| 1943 | A.J. van Oosterom (kellner) - C. van Oosterom (meubelhandelaar) - J.C. van Oosterom (uitvoerder wegenbouw) |
Bossche Encyclopedie |